Türkçede “ettirgen” yapı denilen causative, bir işi kendimiz yapmayıp başkasına yaptırıyorsak kullanılır. Mesela, “saçımı kestirdim, arabayı yıkattım, evi boyattık” gibi cümleleri biz kendimiz yapmayıp başkasına yaptırırız. Causative yapı, temel olarak have ve get fiilleriyle yapılır. Bu yapının 3 temel türü vardır:
1. Cümlede işi yapanı söylemiyorsak have/get something done kalıbı kullanılır. Bu kullanımda have ve get fiillerinin farkı yoktur, hangisini kullansak olur:
I had/got my car washed yesterday. (Dün arabamı yıkattım.)
We had/got our flat painted last summer. (Geçen yaz dairemizi boyattık.)
The government should have/get a new prison built. (Hükûmetin yeni bir hapishane yaptırması gerekir.)
He had/got his piano tuned. (Piyanosunu akort ettirdi.)
Do you often have/get your car washed? (Arabanı sık sık yıkatır mısın?)
How often do you have/get your car washed? (Arabanı ne kadarda bir yıkatırsın?)
I had/got an extra key cut. (Fazladan bir anahtar yaptırdım.)
Have ve get fiilleri, hangi tense kullanılacaksa ona göre çekilir. Ancak, done diye söylediğimiz ikinci fiil sabittir, yani hep past participle olur.
I had/got my hair cut. (Saçımı kestirdim.)
I am having/getting my hair cut. (Saçımı kestiriyorum.)
I will have/get my hair cut. (Saçımı kestireceğim.)
I must have/get my hair cut. (Saçımı kestirmem lazım.)
2. Cümlede işi yapanı söylüyorsak have ve get fiillerinin kullanımı değişir. Have fiili, have somebody do something şeklinde kullanılır:
I had the barber cut my hair. (Saçımı berbere kestirdim.)
I will have my son wash the car. (Arabayı oğluma yıkatacağım.)
We had the maid clean the house. (Hizmetçiye evi temizlettik.)
I had my friend translate my latest novel. (Son romanımı arkadaşıma tercüme ettirdim.)
3. Cümlede işi yapanı söylüyorsak get fiili, get somebody to do something şeklinde kullanılır. Yani cümleye bir to eklenir:
I got the barber to cut my hair. (Saçımı berbere kestirdim.)
I will get my son to wash the car. (Arabayı oğluma yıkatacağım.)
He got his tailor to make a tuxedo. (Terzisine bir smokin diktirdi.)
I got my mother to iron my shirts. (Anneme gömleklerimi ütülettim.)
SÖZLÜ. Aşağıdaki cümlelerin İngilizcesini söyleyin. Cevaplar için videoyu seyredin.
1. Yaşlı kadın bavulunu taşıttı.
2. Musluğu, tesisatçıya değiştirttiler.
3. Büyükbabam, eski saatini kimseye tamir ettirmez.
4. Şu anda bahçesindeki incirleri toplatıyor.
5. Bahçeye bir yüzme havuzu yaptırdık.
6. Yarın bahçeyi sulatacağım.
7. Susan kuaföre saçını boyattı.
8. Kat görevlisine çarşafları değiştirttik.
9. Öğretmen tahtayı sildirdi.
10. Kızıma şarkı söylettik.