Bazı fiillerin arkasına -ing koyuyoruz (I enjoy listening to classical music.), bazılarını to ile kullanıyoruz (I want to listen to classical music.), bazılarını ise fiilin yalın hâli ile kullanıyoruz (He made me listen to classical music). Bunların aralarındaki farklar nelerdir? Bu farkları bilebilmek için gerunds & infinitives konusunu bilmek gerekir. İki yapıyı karşılaştırmalı olarak işleyelim:
Bir fiile -ing ekleyip, cümle içinde onu isim yerine kullanırsak buna gerund denir:
I like driving. (Araba kullanmayı seviyorum.)
Eğer bir fiili to ile ya da to olmadan yalın hâliyle kullanırsak, buna da infinitive denir:
I want to learn English. (İngilizce öğrenmek istiyorum.)
He let me read the report. (Raporu okumama izin verdi.)
Gelelim gerund ve infinitive yapılarının nerelerde kullanıldığına:
- Belli fiillerin ve ifadelerin arkasından gelen ikinci fiil gerund olarak kullanılır. Aşağıdaki listede en çok bilinmesi gerekenleri bulacaksınız:
admit, avoid, be & get accustomed to, be & get used to, can’t help, can’t stand, consider, deny, enjoy, finish, have difficulty, it’s no use, it’s worth, keep, look forward to, mind, quit, suggest
They admitted stealing the money. (Parayı çaldıklarını kabul / itiraf ettiler.)
I can’t help thinking of you. (Seni düşünmeden edemiyorum.)
The woman denied murdering her husband. (Kadın, kocasını öldürdüğünü inkâr etti.)
I really enjoy being with her. (Onunla birlikte olmak gerçekten hoşuma gidiyor.)
Aynı biçimde, belli fiillerden sonra gelen ikinci fiil infinitive olarak kullanılır. Aşağıdaki listede en çok bilinmesi gerekenleri bulacaksınız:
afford, agree, appear, decide, demand, hesitate, hope, learn, manage, offer, plan, pretend, promise, refuse, seem, struggle, tend, want
We cannot afford to buy this house. (Bu evi alacak paramız yok.)
He agreed to come to the party with us. (Bizimle partiye gelmeyi kabul etti.)
I am planning to go abroad this year. (Bu yıl yurt dışına gitmeyi planlıyorum.)
Örneklerde görüldüğü gibi, infinitive’ler hep to do şeklinde kullanılmış. Acaba hangi durumlarda to olmadan kullanılırlar? Let ve make fiilleri ile böyle kullanılırlar. Help fiili iki türlü de kullanılır:
Your mother won’t let you come with us. (Annen, senin bizimle gelmene izin vermeyecek.)
That film always makes me cry. (O film hep beni ağlatır.)
He helped me do / to do my homework. (Ev ödevimi yapmamda bana yardım etti.)
2. Cümlenin öznesi eğer bir fiil ile yapılacaksa, o fiilin isim hâline getirilmesi, yani gerund yapılması gerekir:
Watching TV is my favourite hobby. (Televizyon seyretmek, en sevdiğim hobimdir.)
Drinking some milk before bed makes me sleepy. (Yatmadan önce süt içmek, uykumu getiriyor.)
Aynı biçimde, infinitive’ler de özne olarak kullanılır. Aralarında anlam farkı yoktur, ancak gerund özne olarak daha çok tercih edilir:
To watch TV is my favourite hobby. (Televizyon seyretmek, en sevdiğim hobimdir.)
To drink some milk before bed makes me sleepy. (Yatmadan önce süt içmek, uykumu getiriyor.)
3. Be fiilinden sonra tamlama olarak hem gerund hem de infinitive kullanılabilir. Aralarında anlam farkı yoktur:
His goal is becoming a successful journalist. (Onun amacı, başarılı bir gazeteci olmak.)
His goal is to become a successful journalist. (Onun amacı, başarılı bir gazeteci olmak.)
4. Preposition’lardan (at, in, on, of, for …) sonra fiil kullanılacaksa gerund olarak kullanılır. Infinitive’lerin böyle bir kullanımı yoktur:
She is afraid of going out at night. (Gece dışarı çıkmaya korkuyor.)
The old woman insisted on carrying her own suitcase. (Yaşlı kadın, kendi bavulunu taşımakta ısrar etti.)
5. İyelik kelimelerinden (my, your, his ,her, our, their, Peter’s …) sonra fiil gelecekse, bu fiil gerund olmalıdır. Çünkü bu kelimelerden sonra isim gelir. Gerund da isim olduğuna göre bu kelimelerden sonra kullanılır. Infinitive’lerin böyle bir kullanımı yoktur:
I can’t understand his arguing with the boss. (Onun patronla tartışmasını anlayamıyorum.)
I can’t stand Peter’s speaking French. (Peter’ın Fransızca konuşmasına tahammül edemiyorum.)
6. Bazı fiiller, hem gerund’larla hem de infinitive’lerle kullanılır. Aralarında anlam farkı yoktur:
begin, continue, hate, intend , like, love, prefer, propose, start
It started to rain / raining. (Yağmur yağmaya başladı.)
I hate to go / going to the dentist’s. (Dişçiye gitmekten nefret ederim.)
7. Need, require ve want fiillerinden sonra gerund gelirse, cümle pasif anlamda olur:
The chair needs polishing. (Sandalyenin cilalanması lazım.)
The house requires cleaning. (Evin temizlenmesi lazım.)
The car wants washing. (Arabanın yıkanması lazım.)
8. Sıfatlardan sonra infinitive gelir. Ancak, istisna olarak, busy sıfatından sonra gerund gelir:
They were glad to hear from their daughter. (Kızlarından haber aldıklarına sevindiler.)
He is busy preparing for the exam. (Sınava hazırlanmakla meşgul.)
9. It is kind of you gibi kalıplarla infinitive kullanılır. Bu kalıplarla polite, clever, rude, smart, careless, generous, typical gibi sıfatlar da kullanılır:
It was kind of you to help me. (Bana yardım etmekle nezaket gösterdiniz.)
It was careless of him to leave the key at home. (Anahtarı evde unutması büyük dikkatsizlikti.)
10. Son olarak, infinitive’ler “-mek için” anlamında da kullanılır. Bir eylemi niye yaptığımızı başka bir eylemle açıklıyorsak bu yapı kullanılır:
I got up early to arrive at the airport in time. (Havalimanına zamanında varmak için erken kalktım.) = Neden erken kalktım? Havalimanına zamanında varmak için.