Türkçede bir cümlenin sonuna “değil mi?” olarak eklediğimiz ifadelere İngilizcede question tags denir. Türkçede çoğu cümlenin sonuna “değil mi?” ifadesi uyarken İngilizcede maalesef durum böyle değildir. Cümlenin zamanına ve yapısına göre question tags değişir. İngilizcede “değil mi?” diyebilmek için şu üç noktaya dikkat etmemiz gerekir:
1. Cümlenin zamanı
2. Cümlenin olumlu ya da olumsuz olması
3. Cümlenin öznesi
1. İşe basitten başlayalım ve be fiilini ele alalım:
You are a fireman, aren’t you? (Siz itfaiyecisiniz, değil mi?)
Şimdi adımları analiz edelim:
1. Cümlenin zamanı simple present tense ve fiil be fiili
2. Cümle olumlu
3. Cümlenin öznesi You
Kural şu: Cümle olumlu ise questions tag olumsuz, cümle olumsuz ise question tag olumlu olur. You are a fireman cümlesi olumludur. Bu yüzden question tag bölümü aren’t ile başlamıştır. You öznesini de aynen taşıyoruz. Question tag bölümü ana cümleden bir virgülle ayrılır.
Bir de tersini yapalım:
You aren’t a fireman, are you? (Siz itfaiyeci değilsiniz, değil mi?) = Cümle olumsuz olduğuna göre, “değil mi?” bölümü olumlu yapılmıştır.
2. Be fiilinden devam edelim ve zamanı simple past yapalım:
You were a fireman, weren’t you? (Siz itfaiyeciydiniz, değil mi?)
You weren’t a fireman, were you? (Siz itfaiyeci değildiniz, değil mi?)
3. Be fiilinden sonra şimdi gelelim diğer fiillere ve zamanlara. Ana cümlede hangi zaman kullanılıyorsa, o zamanın yardımcı fiiline ihtiyacımız var. Aşağıda önemli zamanlara örnekler bulacaksınız:
Simple present (yardımcı fiiller: do & does)
You love me, don’t you? (Beni seviyorsun, değil mi?)
You don’t love me, do you? (Beni sevmiyorsun, değil mi?)
Present continuous (yardımcı fiiller: am, is & are)
You are coming with us, aren’t you? (Bizimle geliyorsun, değil mi?)
You aren’t coming with us, are you? (Bizimle gelmiyorsun, değil mi?)
Simple past (yardımcı fiil: did)
You understood the question, didn’t you? (Soruyu anladın, değil mi?)
You didn’t understand the question, did you? (Soruyu anlamadın, değil mi?)
Past continuous (yardımcı fiiller: was & were)
She was watering the flowers, wasn’t she? (Çiçekleri suluyordu, değil mi?)
She wasn’t watering the flowers, was she? (Çiçekleri sulamıyordu, değil mi?)
Will future (yardımcı fiil: will)
They will sell the car, won’t they? (Arabayı satacaklar, değil mi?)
They won’t sell the car, will they? (Arabayı satmayacaklar, değil mi?)
Be going to future (yardımcı fiiller: am, is & are)
We are going to buy a house, aren’t we? (Bir ev alacağız, değil mi?)
We aren’t going to buy a house, are we? (Bir ev almayacağız, değil mi?)
Present perfect (yardımcı fiiller: have & has)
You have washed the car, haven’t you? (Arabayı yıkadın, değil mi?)
You haven’t washed the car, have you? (Arabayı yıkamadın, değil mi?)
Present perfect continuous (yardımcı fiiller: have & has)
He has been living here for ages, hasn’t he? (Uzun süredir burada oturuyor, değil mi?)
He hasn’t been living here for ages, has he? (Uzun süredir burada oturmuyor, değil mi?)
4. Peki modal’larda (can, could, must, should …) durum nedir? “Değil mi?” derken söz konusu modal kullanılır:
You can hear me, can’t you? (Beni duyabiliyorsun, değil mi?)
Tom must shave, mustn’t he? (Tom’un tıraş olması lazım, değil mi?)
The employees shouldn’t be late, should they? (Çalışanların geç kalmaması lazım, değil mi?)
5. Ana cümle emir cümlesi ise will you? kullanabilirsiniz. Çeviride “değil mi?” yerine başka bir ifadenin kullanıldığına dikkat edin:
Don’t be late, will you? (Geç kalma, olur mu?)
Close the window, will you? (Pencereyi kapat, olur mu?)
6. Let’s ile başlayan cümlelerde shall we? kullanılır. Çeviride “değil mi?” yerine başka bir ifadenin kullanıldığına dikkat edin:
Let’s meet in the park, shall we? (Parkta buluşalım, olur mu?)
7. I am ile başlayan cümlelerin takısı aren’t I olur:
I am right, aren’t I? (Haklıyım, değil mi?)
SÖZLÜ
Aşağıdaki cümlelerin İngilizcelerini söylemeye çalışın. Cevaplar için videoyu seyredin.
1. Dün evdeydin, değil mi?
2. Tom burada çalışmıyor, değil mi?
3. Bir film seyredelim, olur mu?
4. Dün beni aramadın, değil mi?
5. Dişlerini fırçala, olur mu?
6. Yeni bir araba alacağız, değil mi?
7. Kitabı henüz okumadın, değil mi?
8. Şu anda proje üzerinde çalışıyorlar, değil mi?
9. Bu bavulu taşıyabilirsin, değil mi?
10. Ben çok yetenekliyim, değil mi?